Peugeot to marka, która od ponad 200 lat stanowi istotny element w motorsportowym świecie. Choć marka zaczęła od produkcji rowerów, a następnie samochodów osobowych to zaangażowanie w sporty motorowe przyniosło jedne z najbardziej spektakularnych sukcesów w historii. Największą rozpoznawalność Peugeot zdobył w rajdach samochodowych, ale odnosił również spektakularne sukcesy w wyścigach długodystansowych, rallycrossie, oraz legendarnym wyścigu Pikes Peak.
Pierwsze kroki Peugeot w sportach motorowych sięgają początków XX wieku. Już w 1895 roku marka wzięła udział w pierwszym wyścigu samochodowym na trasie Paryż – Bordeaux, gdzie Peugeot zaprezentował potencjał swojej konstrukcji. Od tamtego czasu Peugeot uczestniczy w przeróżnych seriach wyścigowych i rajdowych.
Długodystansowe wyzwania
W latach 20. i 30. Peugeot brał udział w prestiżowych zawodach długodystansowych np.: w Le Mans. Model Peugeot 302 Darl’mat rywalizował na torach Europy, demonstrując zaawansowaną aerodynamikę. Największe sukcesy przypadają na lata 90, kiedy to w 1992 roku Peugeot wprowadził model 905, który odniósł zwycięstwo, a sukces ten powtórzył w roku następnym. Pojazd napędzany był silnikiem w układzie V10. Model 905 był przykładem zaawansowanej technologii, którą Peugeot zaczął wykorzystywać w motorsporcie.
Po dłuższej przerwie Peugeot powrócił do Le Mans w 2007 roku z modelem 908 HDi FAP, napędzanym silnikiem diesla. W 2009 roku Peugeot odniósł kolejny sukces, pokonując wieloletniego dominatora cyklu – Audi.
Obecnie Peugeot kontynuuje swoją historię w Le Mans, rozwijając nowoczesne prototypy, takie jak Peugeot 9X8, który startuje w nowej kategorii Hypercar, symbolizując przyszłość wyścigów długodystansowych.
Występy w rajdowej Grupie B
Na przełomie lat 60. i 70., Peugeot odnosił sukcesy w trudnych warunkach rajdów afrykańskich. Modele 404 i późniejszy następca 504 startowały w wymagających rajdach długodystansowych takich jak Rajd Safari czy Rajd Wybrzeża Kości Słoniowej, budując reputację marki jako producenta samochodów trwałych i niezawodnych.
Lata 80. to okres, w którym Peugeot na dobre zaznaczył swoją obecność w Rajdowych Mistrzostwach Świata. Wprowadzenie Peugeota 205 Turbo 16 w 1984 roku podczas debiutanckiego sezonu całkowicie odmieniło krajobraz rajdów Grupy B. Z turbodoładowanym silnikiem, napędem na cztery koła i lekką konstrukcją model ten zdominował rywalizację. Rok później Peugeot wprowadził zmodyfikowaną wersję 205 Turbo 16 o oznaczeniu końcowym E2, która legitymowała się mocą 550 KM. Producent zdobył mistrzostwo świata konstruktorów w latach 1985 i 1986, a kierowcy zespołu kolejno Timo Salonen i Juha Kankkunen sięgnęli po tytuły mistrzowskie.
Powrót w wielkim stylu
Po zakończeniu ery Grupy B Peugeot wycofał się na pewien czas z rajdów WRC, by powrócić w latach 90. z modelem Peugeot 306 Maxi w mistrzostwach samochodów Kit Car. Prawdziwy powrót do czołówki nastąpił jednak w 1999 roku wraz z wprowadzeniem Peugeota 206 WRC. Początek lat 2000 układał się całkowicie pod dyktando Peugeota, nowy model przyniósł marce kolejne sukcesy – Peugeot zdobył tytuły mistrza świata konstruktorów w latach 2000-2002, a Marcus Gronholm zdobył dwa tytuły mistrza świata. Dominacja Peugeota potwierdziła jego status jako jednego z czołowych producentów w WRC.
Po ogromnym sukcesie 206 Peugeot wprowadził jego następcę – model 307. Co ciekawe, marka zdecydowała się na wykorzystanie do budowy nowego rajdowego samochodu właśnie tego modelu, ponieważ 207 nie był jeszcze gotowy. Z kolei 307 w wersji hatchback miał zbyt wysoką linię dachu, co negatywnie wpływało się na środek ciężkości. Z tego powodu zdecydowano się na wersję CC, w której zastąpiono składany metalowy dach, na stałą konstrukcję zintegrowaną z klatką bezpieczeństwa na stałe.
Niestety, mimo pokładanych dużych nadziei, samochód nie dorównał osiągnięciami swojemu poprzednikowi. Zmagający się z licznymi problemami technicznymi, głównie związanymi z awaryjną skrzynią biegów oraz niestabilnym prowadzeniem, 307 WRC nie odniósł znaczących sukcesów. Peugeot po sezonie 2005 zakończył swój program w Rajdowych Mistrzostwach Świata, jednocześnie skupiając się na innych gałęziach motorsportu.
Rajdowa konstrukcja na każdą kieszeń
W 2020 roku, w odpowiedzi na zapotrzebowanie samochody spełniające regulacje kategorii Rally 4, Peugeot Sport zaprezentował nowy model – Peugeot 208 Rally 4. Samochód łączy nowoczesne technologie, doskonałe osiągi i właściwości jezdne, które sprawdzają się zarówno na gładkim asfalcie, jak i wymagającym szutrze, a przy tym jest w przystępnej cenie. To czyni te samochody jedną z najlepszych opcji w segmencie aut rajdowych jednocześnie dla początkujących i zaawansowanych kierowców.
Peugeot 208 Rally 4 powstał na bazie popularnego modelu 208 i został wyposażony w turbodoładowany, trzycylindrowy silnik o pojemności 1,2 litra, osiągający moc 208 KM oraz moment obrotowy wynoszący 290 Nm. Napęd przekazywany jest na przednie koła, a pięciobiegowa sekwencyjna skrzynia biegów pozwala na precyzyjne zmiany przełożeń. Samochód posiada wzmocnione zawieszenie Ohlinsa i w zależności od specyfikacji różne rozmiary tarcz hamulcowych. Dla specyfikacji asfaltowej jest to 330 mm z przodu i 290 mm z tyłu oraz dla specyfikacji szutrowej 283 mm z przodu i 290 mm z tyłu. To zapewnia odpowiednią wydajność układu hamulcowego w każdych warunkach rajdowych.
Peugeot 208 Rally 4 zadebiutował podczas rajdu Rali de Castelo Branco w 2020 roku i szybko zyskał popularność na międzynarodowej arenie, stając się uznanym wyborem do rywalizacji w kategorii R4. Najczęściej 208 Rally 4 jeździ w Europejskich Mistrzostwach Świata w barwach zespołów prywatnych. Przez lata triumfował w poszczególnych rajdach w swojej klasie np.: Rajdzie Barum w czeskim Zlinie, Rajdzie Montelongo w słynnym portugalskim Fafe lub Rajdzie Lipawy.
Dla zespołów rajdowych 208 Rally 4 jest bardziej ekonomiczną alternatywą niż droższe konstrukcje Rally 2. Koszty serwisowania są umiarkowane, co sprawia, że samochód jest dostępny również dla zespołów i kierowców, którzy chcą startować w profesjonalnych rajdach, ale nie dysponują ogromnym budżetem.
Peugeot na najtrudniejszym rajdzie świata
Po sukcesach w WRC Peugeot przeniósł swoje zasoby na Rajd Dakar. Pierwsze zwycięstwa marka zdobyła już pod koniec lat 80., kiedy Ari Vatanen wygrał edycje w latach 1989 i 1990 za kierownicą Peugeota 405 Turbo 16. Samochód był zaawansowany technicznie, a inżynierowie Peugeota zastosowali cztery skrętne koła – system dotąd niespotykany w żadnym aucie rajdowym czy terenowym. Miał bardzo dobry stosunek mocy do masy, legitymował się mocą na poziomie 600 KM, a przy wadzie zaledwie 900 kg przyśpieszał od 0 do 200 km/h w mniej niż 10 sekund. Był to wynik godny samochodów Grupy B.
Po latach nieobecności, Peugeot powrócił do rywalizacji w 2015 roku, wprowadzając model 2008 DKR, a w latach następnych jego udoskonaloną wersję – 3000 DKR. Przez kilka następnych lat Peugeot dominował rywalizację. W 2016 i 2017 roku najwyższy stopień podium zdobył Stephane Peterhansel. Natomiast w 2018 roku zwycięstwo odniósł Carlos Sainz, zdobywając dla zespołu trzecie zwycięstwo z rzędu.
Trasa na szczyt, czyli Pikes Peak
Peugeot w swojej historii również brał udział w wyścigach górskich Pikes Peak International Hill Climb, znany również „wyścigiem do chmur”. Tylko niektóre marki zdecydowały się kiedykolwiek wziąć udział w tym wyścigu. Trasa o długości 19,99 km, prowadząca na szczyt góry Pikes Peak w stanie Kolorado, składa się z 156 zakrętów i stale zmieniającej się nawierzchni – od asfaltu po szutrowe fragmenty tras. Peugeot zapisał się w historii tej legendarnej imprezy dzięki swoim dwóm projektom.
W 1998 roku Peugeot wystawił w Pikes Peak zmodyfikowaną wersję dakarowego 405 Turbo 16. Samochód wyróżniał się większym pakietem aerodynamicznym, w którego skład wchodziły przedni spoiler zderzaka oraz tylne ogromne skrzydło. Za kierownicą siadł Ari Vatanen, który ustanowił nowy rekord trasy – 10 minut i 47 sekund. Ten występ został uwieczniony w kultowym filmie dokumentalnym „Climb Dance” autorstwa Jeana Louisa Moureya.
Po 25 latach Peugeot powrócił na Pikes Peak z kolejnym ekstremalnym projektem. W 2013 roku zespół Peugeota przygotował specjalnie zaprojektowany model 208 T16 Pikes Peak, który nie miał nic wspólnego z drogowym odpowiednikiem 208. Auto zostało zbudowane z myślą o pokonaniu rekordu trasy i maksymalnej aerodynamice. Pod jego maską znajdował się 3,2-litrowy silnik V6 o mocy 875 KM, co dawało stosunek mocy do masy 1:1.
Za kierownicą zasiadł Sebastien Loeb, dziewięciokrotny mistrz świata WRC, który perfekcyjnie wykorzystał potencjał auta, ustanawiając nowy, niewiarygodny wręcz rekord 8 minut i 13 sekund. Był to historyczny moment – Loeb poprawił poprzedni rekord trasy o ponad 90 sekund, a jego przejazd do dziś pozostaje jednym z najbardziej spektakularnych osiągnięć w historii wyścigu Pikes Peak.
Unoszący się kurz nad torem
Peugeot wkroczył do świata Rallycrossu w 2014 roku, kiedy FIA utworzyła serię Mistrzostw Świata w Rallycrossie – World RX. Zespół Peugeota we współpracy z ekipą Team Hansen przygotował Peugeota 208 WRX, który został wyposażony w napęd na cztery koła oraz turbodoładowany silnik o mocy ponad 600 KM. Samochód był w stanie osiągnąć pierwszą setkę w mniej niż dwie sekundy – to szybciej niż bolidy Formuły 1.
Już w debiutanckim sezonie Timmy Hansen, reprezentujący Peugeota, odnosił solidne wyniki, a marka szybko stała się jednym z głównych graczy w stawce. W kolejnych latach Peugeot umacniał swoją pozycję, regularnie walcząc z Audi, Volkswagenem i Fordem. W kolejnym sezonie Peugeot osiągnął swój pierwszy poważny sukces – Team Peugeot-Hansen zdobył mistrzostwo świata w klasyfikacji zespołowej, pokonując fabryczne zespoły innych producentów. Timmy Hansen zakończył sezon jako wicemistrz świata, zdobywając kilka zwycięstw.
W 2018 roku Peugeot zdecydował się na pełne fabryczne zaangażowanie w World RX, wprowadzając nową, udoskonaloną wersję Peugeota 208 WRX. Zespół otrzymał wsparcie prosto z działu sportowego, co miało umożliwić walkę o tytuł mistrzowski. W barwach Peugeota ścigali się wówczas Sebastien Loeb – dziewięciokrotny mistrz świata WRC oraz bracia Timmy i Kevin Hansenowie.
Loeb, będący jednym z najbardziej utytułowanych kierowców w historii motorsportu, natychmiast stał się czołowym zawodnikiem serii. Jego doświadczenie, talent i umiejętności pozwoliły mu zdobyć kilka zwycięstw oraz regularnie walczyć o podium. Niestety, mimo ogromnego potencjału, Peugeot nie zdołał zdobyć tytułu mistrzowskiego, a po sezonie 2018 marka oficjalnie zakończyła fabryczny program w World RX, koncentrując się na innych projektach.
Brytyjska walka bok w bok
Poza rajdami płaskimi i terenowymi Peugeot angażował się również w wyścigi samochodów turystycznych, a jednym z najważniejszych rozdziałów tej historii był start w British Touring Car Championship. Peugeot po raz pierwszy pojawił się w BTCC na początku lat 90., kiedy w 1992 roku wystawił model Peugeot 405 Mi16 w specyfikacji Supertourisme. Samochód napędzany dwulitrowym silnikiem o mocy około 300 KM szybko stał się konkurencyjny.
W 1994 roku Peugeot zastąpił model 405 nowocześniejszym Peugeotem 306, który początkowo startował w specyfikacji 306 S16. Rywalizacja w tamtych latach była niezwykle zacięta – Peugeot musiał zmierzyć się z fabrycznymi zespołami BMW, Volvo i Nissana.
W 1998 roku Peugeot postanowił podjąć kolejną próbę walki o mistrzostwo i zastąpił model 306 nowym Peugeotem 406 Supertouring. Samochód ten był bardziej dopracowany aerodynamicznie. Mimo zaangażowania zespołu u kierowców Peugeot nie zdobył swojego upragnionego tytułu konstruktorów. Sezon 1998 był ostatnim pełnym rokiem fabrycznego zespołu Peugeota w BTCC. Francuska marka zdecydowała się wycofać z serii po 1999 roku, kończąc swój rozdział w wyścigach samochodów turystycznych.
Wyścigi turystyczne w innym wydaniu
Aby uczestniczyć w nowopowstałej serii wyścigowej World Touring Car Cup, która zastąpiła wcześniejszy World Touring Car Championship, Peugeot Sport w 2018 wprowadził model 308 TCR, oparty na drogowej wersji 308 GTI. Samochód przeszedł szereg modyfikacji, które miały na celu optymalizacje jego osiągów w warunkach wyścigowych. W porównaniu ze swoim cywilnym odpowiednikiem otrzymał znacznie poszerzoną karoserię, agresywny pakiet aerodynamiczny z wielkim tylnym skrzydłem oraz nisko osadzone, muskularne zderzaki. Nowa konstrukcja napędzana była przez silnik o pojemności 1,6 generujący moc 350 KM i moment obrotowy sięgający 420 Nm. Zespół napędowy współpracował z sześciobiegową skrzynią sekwencyjną, a moc była przekazywana na przednie koła.
Peugeot 308 TCR znalazł zastosowanie w międzynarodowych mistrzostwach, przede wszystkim w World Touring Car Cup oraz seriach narodowych i regionalnych opartych na regulaminie samochodów klasy TCR. Model ten rywalizował z takimi konkurentami jak Honda Civic Type R TCR, Volkswagen Golf GTI TCR czy Audi RS3 LMS TCR, zdobywając uznanie za niezawodność i doskonałe osiągi w rywalizacji na torach o zróżnicowanej charakterystyce.
W 2018 roku Aurelien Comte za kierownicą 308 TCR odniósł jedno z najważniejszych zwycięstw w serii WTCR wygrywając wyścig na torze Zandvoort w Holandii. Model Peugeota regularnie zajmował wysokie pozycje w TCR Europe, zdobywając cenne punkty w klasyfikacji generalnej, co pozwalało podejmować walkę z pozostałymi zespołami w stawce. Niestety Peugeot zdecydował się ograniczyć swoje bezpośrednie zaangażowanie w serię TCR. Marka skupiła się na rozwoju technologii hybrydowych i elektrycznych, co wpłynęło na brak kolejnej generacji samochodu TCR. Ponadto w 2022 roku koncern Stellantis – właściciel marki Peugeot – zdecydował się na większe wsparcie dla innych marek z grupy, takich jak Alfa Romeo i Opel, co dodatkowo osłabiło fabryczne zaangażowanie Peugeota w wyścigi TCR.
Mimo że Peugeot 308 TCR miał stosunkowo krótki okres aktywności, pozostaje jednym z bardziej cenionych konstrukcji w wyścigach samochodów turystycznych. Prywatne zespoły nadal wykorzystują go w różnych mistrzostwach, a samochód zapisał się na stałe w historii marki jako przykład precyzyjnej konstrukcji wyścigowej, która skutecznie rywalizowała na najwyższym poziomie. Fani Peugeota wspominają jego starty i wyrażają nadzieję na powrót francuskiego producenta do wyścigów samochodów turystycznych w przyszłości.
Od pierwszych występów w Le Mans, na początku XX wieku, przez liczne zwycięstwa w WRC i Rajdzie Dakar, aż po rekordy na Pikes Peak i sukcesy w Rallycrossie oraz wyścigach turystycznych. Francuski producent wielokrotnie udowadniał swoje zaangażowanie w rywalizację na najwyższym poziomie. Choć obecnie marka koncentruje się wyłącznie na wyścigach długodystansowych, jedno jest pewne – Peugeot i motorsport to nierozerwalny duet, który wciąż ma przed sobą do opowiedzenia kolejne historie.
